با توجه به محدودیتهای موجود در عرضه خودرو و چالشهای نقدینگی برای متقاضیان، طراحی ابزارهایی که هم امکان سرمایهگذاری و هم امکان تحویل کالا را فراهم کنند، میتواند نقطه عطفی در بازار سرمایه کشور باشد. در این میان، گواهی سپرده کالایی خودرو بهعنوان یک راهکار جدید در بستر بورس کالا، نهتنها زمینه مشارکت عموم مردم در فرآیند تولید و عرضه خودرو را فراهم میسازد، بلکه میتواند به شفافسازی قیمتها و بهبود نظام توزیع نیز منجر شود.
حال در این رابطه رحمان آراسته، مدیر بازار مشتقه و صندوقهای کالایی بورس کالای ایران در مورد آخرین وضعیت اوراق گواهی سپرده خودرو، از نزدیک شدن زمان عرضه گواهی سپرده خودرو «تی ۹» خبر داد و گفت: «مراحل پایانی کار از جمله اخذ ضمانتنامهها، تایید امیدنامه و مشخصات قرارداد درحال انجام است. همچنین هماهنگیهایی با ناشر نیز در جریان است. با انجام هماهنگیها، انشاءالله بهزودی شاهد اولین گواهی سپرده خودرو خواهیم بود که بهنظر من اتفاق خوبی است و احتمالا سایر خودروسازها نیز ترغیب شوند وارد این بازار شوند.»
وی افزود: «البته یکی دو خودروساز دیگر هم درخواستهایی ارائه کردهاند که در حال بررسی است؛ ولی چون هنوز نهایی نشده، فعلا نمیتوانیم اسمی مطرح کنیم. اما پیشبینی ما این است که استقبال بسیار خوبی از این گواهی خواهد شد و اگر مورد خاصی یا نقصی در مدارک و موارد مورد نیاز برای انتشار وجود نداشته باشد، انشاءالله بهزودی شاهد ورود خودرو بهبورس خواهیم بود.»
آراسته درباره جزئیات اجرایی شدن عرضه گواهی سپرده خودرو در بورس کالا گفت: «هرکسی که ۱۰ هزار گواهی داشته باشد، میتواند درخواست تحویل خودرو بدهد و وارد فرآیند تحویل شود. حالا ممکن است کسی کار را با ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ گواهی شروع کند و کمکم جمع کند. این فرآیند طوری طراحی شده که کسانی که امکان پرداخت یکجای قیمت خودرو را ندارند، بتوانند از این مسیر استفاده کنند.»
او درعین حال در مورد قیمت اولیه خودروها در این شیوه مالی نیز توضیح داد: «قیمت اولیه این گواهی هنوز نهایی نشده، اما مبنای آن، آخرین قیمت کشفشده در بازارهای رسمی خواهد بود. اگر خودرو پیش از این در بازار فیزیکی بورس کالا پذیرش شده باشد، از همان قیمت استفاده میشود. در غیر این صورت، قیمت رسمی کارخانه که مورد تایید نهادهای قانونی است، مبنای آغاز معاملات خواهد بود و سپس فرآیند کشف قیمت بهصورت پیوسته انجام خواهد شد.»
مدیر بازار مشتقه و صندوقهای کالایی بورس کالای ایران اضافه کرد: «خوبی این طرح این است که آزادسازی واقعی صورت میگیرد؛ یعنی مکانیسم قیمتگذاری بر اساس عرضه و تقاضاست. مردم وارد تولید واقعی خودرو خواهند شد. هرکسی که نیاز به تامین مالی یا سرمایهگذاری دارد میتواند وارد شود و هر کسی که نیازمند تحویل خودرو است نیز میتواند شرکت کند. محدودیتی برای ورود افراد وجود ندارد و اجازه داده میشود افراد براساس شرایط خود تصمیم بگیرند که آیا این اوراق برایشان مناسب است یا خیر.»